صور جاودانگی

نویسندگان

رضا اکبری

عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی

چکیده

شاید بتوان جاودانگی را مهم ترین دغدغه بشر دانست, لذا کم تر کسی را می توان یافت که به این مسئله نیندیشد. توجه به تاریخ بشر نشان می دهد که او از دیرباز سودای جاودانه بودن را در ذهن خود می پرورانده است. با نگاه به کشفیات باستان شناسان در باب انسان های ماقبل تاریخ و تمدن های یونان, بین النهرین, ایران, هند, چین, ژاپن, آفریقا و آمریکای جنوبی درمی یابیم که اعتقاد به جاودانگی در میان مردم این تمدن ها امری فراگیر بوده است (نک:ries). وجود اسم های مختلف برای اشاره به جاودانگی انسان در زبان های مختلف نشان دهنده این واقعیت است که در باب چگونگی جاودانگی بشر نظریات مختلفی وجود داشته است. کلمه هایی همچون (جاودانگی), (زندگی پس از مرگ) و (بی مرگی) در زبان فارسی; (خلود), (الیوم الآخِر), (یوم القیامة), (یوم الحشر), (یوح البعث), (یوم النّشور), (یوم الحساب) و (معاد) در زبان عربی و (immortality), (survival), (resurrection), (afterlife) و (life afterdeath) در زبان انگلیسی به چشم می خورند که حکایت از جاودانگی دارند. اما سؤال این است که این نظریات کدامند. آن چه مدنظر ماست, مفهوم فلسفی جاودانگی است. اما جاودانگی دارای کاربردهای عرفی نیز می باشد. انسانی که منشأ آثار خیر در جامعه می شود, در یادها زنده می ماند. این نوع جاودانگی را می توان (جاودانگی در خاطره ها) نامید. نویسنده ای که کتابی ارزش مند می نویسد, تا هنگامی که اثرش باقی است, جاودانه است. سعدی یا حافظ برای ایرانیان و همه علاقه مندان به شعر زنده اند, اما این جاودانگی به دلیل طراوت و تازگی شعر این دو شاعر است. شاید بتوان این نوع جاودانگی را (جاودانگی از طریق آثار) نامید. عُرف, نسل یک فرد را ادامه حیات او تلقی می کند. این نیز نوعی جاودانگی است که می توان آن را (جاودانگی از طریق اعقاب و ذراری) نام نهاد. (جاودانگی در خاطره ها), (جاودانگی از طریق آثار) و (جاودانگی از طریق اعقاب و ذراری), مفاهیم عرفی جاودانگی بوده, متمایز از معنای فلسفی آن هستند. البته شاید غیر فلسفی قلمداد کردن این سه معنا, سخن دقیقی نباشد, زیرا نظریه جاودانگی در اندیشه فیلسوفانی همچون فیلیپس (نک: philips), دارای همین معانی عرفی است, اما در عین حال, هدف این مقاله بررسی این سه معنا نیست.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

مدلول جاودانگی نفس در بهگودگیتا

مسأله‌ی مرگ و میل جاودانگی از دل مشغولی‌های وجودشناختی انسان است. هندوئیسم همچون ادیان دیگر همواره در پیِ رفع یا تسکین این دل‌مشغولی بوده است. وداها و اوپانیشادها اصالت بُعد روحانی و جاودانگی آن را به گونه‌های مختلف مورد اهتمام و پذیرش قرار داده‌اند. بهگودگیتا نیز جاودانگی نفس را صراحتاً در دفتر دوّم و تلویحاً با شاهدهایی در دفترهای دیگر تأیید می‌کند. گیتا با تصوّر انسان به ‌مثابه روح جاودانه، مرگ را...

متن کامل

جاودانگی انسان از دیدگاه قران

بحث از جاودانگی انسان یکی از مباحث مهم و بینادی در فلسفه دین به شمار می آید این مسئله با رویکردهای فلسفی و کلامی و عرفانی و قرانی مورد توجه اندیشمندان بخصوص عالمان مسلمان واقع شده است در این مقاله ابتدا یافته های اندیشمندان مسلمان در ارتباط با مسئله در قالب پنج دیدگاه گزارش می شود و بدین منظور تلاش شده است به اصل نظریه همراه با پیشینه و قائلین به آن اشاره شود به دنبال آن این بحث از منظر قران با...

متن کامل

بعضی از صور آلودگی محیط

انسان نیز مانند حیوانات تأثیری متقابل بر محیط زیست خود داشته وعمدا یاسهوا تغییرات فراوانی را بر روی محیط طبیعی اطراف خود ایجاد می نماید . این تغییر و تخریب محیطی بعضی اوقات با مصیبت های بسیار همراه بوده است. چنانکه در سال 1952 دود ومه غلیظ در لندن باعث تلفات عده کثیری ازمردم گردیده و زیانهای بسیار ببار آورد. اثری که انسان بر محیط می گذارد می توانیم در امور مختلف مانندکشاورزی ‘صیدماهی از دریاه...

متن کامل

بررسی تحلیلی مسئله جاودانگی و عدم جاودانگی عذاب مسلمان گناهکار در مذاهب اسلامی

بیشتر متکلمان اسلامی بر خلود و جاودانگی کفار در آتش جهنم اجماع دارند؛ اما درباره مسلمان گناهکار اختلاف نظر بسیاری وجود دارد. برخی از متکلمان اسلامی به جاودانگی مسلمان گناهکار در آتش جهنم معتقد بوده و برخی این مطلب را نفی کرده‌اند. از این میان، فرقه‌های خوارج، معتزله و زیدیه، مسلمان گناهکار را در آتش جهنم جاودانه می‌دانند؛ اما اشاعره، ماتریدیه، سلفیه و امامیه قائلند که مسلمان گناهکار در آتش ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
فصلنامه علمی پژوهشی نقد و نظر (فصلنامه علمی پژوهشی فلسفه و الاهیات)

جلد ۹، شماره شماره ۳۶-۳۵، صفحات ۳۱۳-۳۲۷

کلمات کلیدی

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023